رابطهٔ میان گرما و پرخاشگری
رابطهٔ میان گرمای هوا و پرخاشگری، رابطهای پیچیده است. این باور بین مردم وجود دارد که هوای گرم، باعث رفتار پرخاشگرانه میشود و مقدار این عصبانیت، رابطهٔ نزدیکی با دمای هوا دارد. اما نمیتوان با قطعیت گفت که گرمای هوا بهطور مستقیم باعث عصبانیت و پرخاشگری افراد میشود. بهطور مثال، شاید وقتی هوا گرمتر میشود، افراد بیشتری به خیابانها و فضاهای عمومی میآیند که باعث میشود افراد بیشتر با یکدیگر برخورد داشته باشند و این امر احتمال درگیری و پرخاش را بین آنها افزایش میدهد. بنابراین برای رسیدن به یک پاسخ صحیح، نتایج تحقیقات آزمایشگاهی و میدانی انجام شده در این مورد را با هم بررسی میکنیم.
پژوهشهای آزمایشگاهی برای بررسی تأثیر گرما بر خلق و خو
کشف ماهیت رابطهٔ میان گرما و پرخاشگری به روشی علمیتر، موضوع پژوهشهای آزمایشگاهی فراوانی شده است. در بیشتر این پژوهشها، افراد در موقعیتهایی قرار داده شدهاند که پرخاشگرانه رفتار کنند و اغلب هم این کار با وارد کردن شوک الکتریکی به فردی دیگر (در مقابل فرد ازمایش شونده) انجام شده است. (البته در این آزمایشها در حقیقت به هیچکس شوک الکتریکی وارد نمیشد؛ فقط طوری عمل میکردند که شاهد ماجرا، یا همان فردِ موردآزمایش تصور کند که چنین اتفاقی افتاده است.) این پژوهشها معمولا رابطهٔ U شکل معکوسی را نشان میدادند که طی آن، پرخاشگری تا حد مشخصی، حدود ۲۶ درجهٔ سانتیگراد، بهواسطهٔ بالارفتن دمای هوا افزایش پیدا میکرد؛ اما پس از آن، اگر دما را بالاتر هم میبردند، میزان پرخاشگری کاهش مییافت.
پژوهشهای میدانی برای بررسی تأثیر گرما بر خلق و خو
جالب است بدانید نتیجهٔ این پژوهشهای آزمایشگاهی، با نتایج پژوهشهای میدانی تناقض دارند؛ زیرا پژوهشهای میدانی نشان میدهند که افزایش دما همیشه با افزایش رفتارهای پرخاشگرانه همراه است. روانشناسی بهنام کریگ اندرسون (Craig Anderson) از منابع آرشیوی شهرهای مختلف امریکا برای جمعآوری اطلاعات دربارهٔ نرخ قتل، تجاوز، سرقت و دزدی موتورسیکلت استفاده کرد. درنهایت این روانشناس تأیید کرد که با بالارفتن دما، جرایم خشونتآمیز هم افزایش مییابند؛ اما درمورد جرایم غیرخشونتآمیز اینطور نیست.
بر اساس پژوهشهای میدانی، مناطق گرمتر جهان، سالهای گرمتر، فصلها، ماهها و روزهای گرمتر سال، با پرخاشگری ارتباط بیشتری دارند. حتی برخی بررسیها نشان میدهند که پرتابکنندههای توپ در ورزش بیسبال، در هوای گرمتر، توپ را تهاجمیتر پرتاب میکنند؛ و در روزهای گرم، دریافتکنندههای بیشتری مورد اصابت توپ پرتابکنندهها قرار میگیرند. این مسئله نمیتواند بهخاطر خستگی پرتابکنندهها باشد؛ چون در هوای گرم، مقدار راهرفتن و فعالیت آنها در زمین بازی افزایشی نمییابد؛ اینطور به نظر میرسد که پرتابکنندهها، صرفا از روی قصد، دریافتکنندههای بیشتری را هدف قرار میدهند.